Sağlıklı Bilgiler

Polikistik Over Sendromu Tedavisinde Yenilikler

Polikistik over sendromu (PCOS) Türkiyede sık rastlanan bir hormonal rahatsızlıktır. Ayrıca klinik anlamda yarattığı yumurtlama problemine bağlı olarak infertiliteye yol açması nedeni ile son derece önemlidir. Öncelikle tanısının konulması ve hastanın detaylı bilgilendirilmesi gereklidir. Kendi içerisinde farklı alt gruplara ayrılmaktadır ve bu alt grupların tedavisi seçenekleri de farklıdır.

Gerek yumurtlama tedavisi gerek aşılama tedavisi ve gerekse tüp bebek tedavisinde diğer hasta gruplarına göre ciddi farklılıkları vardır. Tedavi cevabı ve gebelik şansı yüksek olmakla birlikte tedavi detayları çok önemlidir. Yüksek başarı için temelde hem kişiye özel tedavi seçeneği iyi bir şekilde belirlenmeli hem de yan etki yaratmadan ve komplikasyona yol açmadan yüksek gebelik şansı verilmelidir.

PCOS de uygulanacak tüm tedavilerde kişisel cevap eşiği önemlidir. Bu eşiğin altında cevap alınamazken üzerinde aşırı yanıt ve buna bağlı ciddi sağlık problemleri olabilmektedir ve zaman zaman bu problemler hayati tehlike yaratabilmektedir. Tedavi eşiği her hasta için ve aynı hasta içerisinde bile farklı tedavilerde değişken olabilmektedir. Özetle PCOS tedavisi ciddi ve uzmanlık gerektiren bir konudur.

Yumurtlama tedavisi ve aşılama tedavisinden yanıt alınamadığında ya da gebelik elde edilemediğinde tüp bebek tedavisi gündeme gelmektedir.

Tüp bebek tedavisinde Türkiye’de çok önemli bir ilke imza atan Aygül Demirol  IVM yani ilaçsız tüp bebek tekniğini uzun yıllardır başarı ile devam ettirmektedir. IVM tedavisi dikkatle ve uygun hasta grubuna sunulması gereken ve gebelik şansı % 30-35 arasında değişen bir opsiyondur. IVM tedavisinde  hormon tedavisinin yan etkileri görülmemektedir. Fakat çeşitli endikasyonlar ile tüm hasta grubuna uygun değildir. Normal tüp bebek tedavisi yani hormon uyarısı ile uygulanan konvansiyonel tedavilerin uygulanması gereken birçok vaka bulunmaktadır. Bu grubu şu şekilde sıralayabiliriz: ultrasonik over görünümüne göre IVM tercih edilmeyen vakalar, öncesinde başarısız IVF denemeleri olan vakalar ve çifte özel olarak diğer detaylar ile değerlendirildiğinde öncelikle hormonal uyarı ile tüp bebek tedavisi verilmesi gereken vakalar. Şunuda vurgulamak gerekir ki IVM ile kıyasla hormonal uyarı ile tüp bebek tedavisi % 40-50 gibi daha yüksek başarı şansına sahiptir.

Tüp bebek tedavisinde PCOS vakalarında hasta detaylı değerlendirilmelidir. Yaşına, hormonal özelliklerine göre, kilosuna göre ve USG de over özelliklerine göre hormon dozu ve çeşidinin ayarlanması son derece önemlidir. Vakanın cevap vereceği eşik değerin belirlenmesi hayati önem taşır. Böylelikle istenilen sayı ve kalitede yumurta alınabilir ve böylece yüksek dölleme oranları ve yüksek gebelik oranlarına ulaşılmaktadır. Ayrıca dondurmak için de transfer sonrası embriyolar kalmaktadır. Bazı vakalarda uygulanan hormon tedavisi çok titizlikle organize edilse de aşırı uyarılma sendromu yani karın şişliği, vücutta sıvı toplanması, ileri vakalarda solunum sistemi, böbrekler, pıhtılaşma sistemini de etkileyerek tam bir sistemik rahatsızlık şeklinde hayatı tehdit eden tablolar ortaya çıkabilmektedir.

Ciddi komplikasyona yol açan sistemik nedenler araştırılmış ve nedene yönelik özel tedavi yöntemleri geliştirilmiştir. Aşırı uyarılma sendromu yani hiperstimülasyon kalsiyum sistemi üzerinden renin-anjiotensin sistemi dediğimiz böbrek ve idrar yolları sistemi ile ilgisi belirlenmiş ve komplikasyona yol açacak sistem temelde tedavi edilerek sorun hemen hemen ortadan kaldırılmıştır. Yani hormon uyarısı ile yapılan tüp bebek tedavilerinde PCOS grubu vakalar ve PCOS benzeri tedaviye yüksek yanıt verecek vakalarda tedavi yan etki ve komplikasyonları nerede ise %0 a yaklaştırılmıştır. Böylelikle hem yüksek gebelik oranlarına ulaşılmış hem de yan etki sıfırlanmıştır. Uygulanan tedavide hem hormon dozları ve şekli çok iyi şekilde planlanmakta bununla birlikte tedavi yakın takip edilmekte yumurta toplama zamanı buna göre hassas şekilde planlanmaktadır. Yeni geliştirilen tedavi de ise vakanın özelliğine göre yumurta toplama öncesi, yumurta toplama zamanı ve sonrasında kalsiyum içeren özel bir serum tedavisi doktor kontrolünde uygulanmaktadır.  Bu tedavi yöntemi birçok vakada başarı ile uygulanmış ve saygıdeğer bilimsel dergide yayınlanarak büyük ses getirmiştir.